کد مطلب:22224 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چگونه مي توان واقعا توبه كرد و به طور كامل پاك شد؟

تحول عميق روحي و تنبه و بيداري و ندامت از گناهان گذشته خود اولين و مهمترين گام در تبري از گناهان گذشته مي باشد و به عبارتي دقيق تر اين تحول خود عين تبري از گناهان است اگر در حالات خود تأملي بيشتر كنيد اين حقيقت را خواهيد يافت كه هر گاه آتش انقلاب دروني و ندامت باطني نسبت به گناهان گذشته در دل شعله مي كشد در همان حال هيچ رغبتي به لذائذ گناهان گذشته نداريد و اين عين تبري و بي زاري از گناه است بعضي اين حال را اولين گام توبه مي دانند ولي برخي ديگر همين حال را به تنهايي خود توبه مي دانند واين دو قول با هم ناسازگاري ندارند زيرا قول دوم نظر دوخته به ركن اولي و مهم توبه كه همان آتش ندامت است. رسول اكرم(ص) مي فرمايند: {Hالندم توبه H}؛{M ندامت خود توبه است M}»، {V(ميزان الحكمه ج، 1 ص، 546 و 2144) V}. امام محمد باقر(ع) مي فرمايند: {Hكفي بالندم توبه H}؛{M ندامت و پشيماني به تنهايي براي تحقق توبه كفايت مي كندM}»، {V(همان، ر 2145) V}. قول دوم از اين گونه روايات الهام گرفته است كه انگشت روي ركن اولي و اساسي توبه گذارده است امام علي(ع) مي فرمايند: {Hالتوبه علي اربعه دعائم: ندم بالقلب و استغفار باللسان و عمل بالجوارح و عزم علي ان لايعودH}؛{M توبه بر چهار ستون ايستاده است: 1- پشيماني قلبي 2- استغفار زباني 3- اعمال ظاهري (انجام واجبات، ترك محرمات، قضاءمافات، حق الناس باشد يا حق الله) 4- عزم بر بازنگشتن (به گناه)M}»، {V(همان، ر 2160) V}. قول اول از اين گونه روايات الهام گرفته است ولي ركن اولي به قدري مهم است كه از جنايتكاران تاريخي اولياء الله ساخته است هر چه آن ندامت قلبي بيشتر در دل شراره بكشد انسان را بيشتر از گناه و دوري از معنويت بي زار مي كند اگر آن ركن اولي و مهم توبه آنقدر سوزنده نيست كه شما را به آه و ضجه و ناله بكشد چند دستورالعمل را براي استواري هر چه بيشتر توبه و تبري افزون تر از گناهان گذشته انجام دهيد: 1- ترك زمينه گناه: اين زمينه گناه ممكن است چشم و نگاه كردن باشد ممكن است گوش و شنيدن باشد ممكن است رفاقت با دوستان ناباب باشد هر زمينه گناهي را ترك كنيد. 2- ترك فكر گناه: ترك زمينه گناه سهم بسزايي در ترك فكر گناه دارد به علاوه ترك فكر گناه را با چهار چيز محقق سازيد: الف) اشتغال شبانه روزي و برنامه ريزي و عمل به آن: سعي كنيد به گونه اي برنامه ريزي كني كه مجالس را براي بيكاري و فكر گناه نباشد. ب) روزه گرفتن: فقط دوشنبه ها و پنچ شنبه ها روزه بگيريد اگر روزه واجب برگردن داريد به نيت قضاي همان انجام دهيد. ج) ورزش: ورزش علاوه برآنكه براي بدن و سلامتي مفيد است براي تقويت عزم و اراده هم نقش دارد. د) فكر در مرگ: فكر در مرگ قبر و قيامت و به خود باوراندن حقيقت مرگ به قدري سودمند است كه اگر بخوبي و با اشك چشم و سوز دل انجام گيرد انسان را از گناه كه هيچ بلكه از تمامي دنيا و لذت آن بي زار مي كند حداقل هفته اي يكبار به مدت نيم ساعت در محيط قبرستان وقت خلوتي را انتخاب كنيد و تحول بيشتر در خود به وجود آوريد و اگر رفتن به قبرستان يا مزار شهداء برايتان ميسر نيست همين نيم ساعت را در خانه يا گوشه اي خلوت انجام دهيد. امام محمد باقر(ع) مي فرمايند: {Hاذكرو هادم اللذات و منغص الشهوات و داعي الشتات...H}؛{M به ياد آوريد (مرگ را اين) درهم كوبنده لذات را و تيره كننده شهوات (و اميال نفساني) را و خواننده (و منادي) جدايي ها را...M}»، {V(همان ج، 9 باب الموت، ر، 18844). تذكر V}اگر براي روزه گرفتن عذري داريد وقت ورزش را دو برابر كنيد. 3- انجام واجبات. 4- مستحبات نشاط آور: فقط به مستحباتي بپردازيد كه نشاط آور و حال آور است از تحميل بر نفس در خصوص مستحبات خودداري كنيد زيرا طبق بعضي روايات با اين تحميل دل كور مي گردد. (همان ج، 8 ر، 16659). اين دستورات را دقيقاً عمل فرماييد تا از گناهان گذشته تبري بيشتر پيدا كنيد و قلبتان با انس به معنويات روشن گردد اگر چنين شد اينجاست كه قلب مانند كودك تازه تولد يافته پاك و منزه مي گردد زيرا كودك آينه دلش زنگار سياه ندارد آن كس هم كه آينه قلبش با گناه زنگار گرفته با توبه و اعمال شوينده آن زنگار را پاك مي كند و قلبش چون دل آن كودك پاك مي گردد و هيچ استعبادي هم ندارد امام رضا(ع) مي فرمايند: {Hالتائب من الذنب كمن لاذنب له H}؛{M توبه كننده از گناه به مانند كسي است كه هيچ گناهي نداردM}»، {V(همان، ج، 1 باب التوبه ر، 2116) V}. با اين كلام امام رضا(ع) و ديگر معصومان(ع) هيچ جاي وسوسه نفس و شيطان نيست زيرا اين شيطان است كه آيه يأس مي خواند. حتماً رجوع كنيد به كتاب توبه، جناب حسين انصاريان، گناهان كبيره، آيت الله دستغيب.